AUTORZY

Klaudia Adamowicz
Absolwentka Kulturoznawstwa i Zarządzania Kulturą na Uniwersytecie Jagiellońskim (oba kierunki ukończone z wyróżnieniem), doktorantka na Wydziale Filozoficznym UJ oraz stypendystka Fundacji Japońskiej w Kansai Language Institute w Osace i Nippon Foundation w Inter-University Cener for Japanese Language Studies (IUC) w Jokohamie. W centrum jej naukowych zainteresowań znajduje się japońska kultura współczesna ze szczególnym uwzględnieniem jej popkulturowej strony.
Lily Adamowicz
Magdalena Albińska
Polska rysowniczka tworząca kolorowanki antystresowe i mandale.
Za: http://albinska.com/
Sawako Ariyoshi
Sawako Ariyoshi (1931–1984) była jedną z najważniejszych pisarek japońskiej ery Shōwa (1926–1989). Urodziła się w Wakayamie, a dzieciństwo spędziła na Jawie. Studiowała anglistykę oraz historię literatury i teatru na Chrześcijańskiej Wyższej Uczelni dla Kobiet w Tokio. W swoich powieściach poruszała ważkie tematy społeczne, takie jak uprzedzenia rasowe (Hishoku, 1964), brak opieki nad osobami w podeszłym wieku (Lata mroku, 1972 – polskie wydanie: 2013) czy zanieczyszczenie środowiska (Fukugō-ōsen, 1975). W jej utworach ważną rolę odgrywały kobiety, na których barkach spoczywały losy rodziny i których znaczenie niemal zawsze w dyskursie publicznym pomijano. Dotyczy to również bohaterek Żony doktora Hanaoki (1966).
Edyta Bednarek
Doktorantka Zakładu Azji Wschodniej, absolwentka Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politologicznych UŁ. Jej zainteresowania naukowe obejmują zagadnienia społeczno-polityczne współczesnej Japonii. Uczestniczyła w „Japan and Poland Intercultural Seminar” w Kwansei Gakuin University, w Osace.
Za: Zakład Azji Wschodniej, Uniwersytet Łódzki
Marek Bednarz
Marta Beger
Paweł Behrendt
Absolwent stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie Szczecińskim, publicysta, tłumacz, redaktor w zespole Centrum Studiów Polska-Azja oraz na portalu konflikty.pl. Interesuje się wojskowością Dalekiego Wschodu ze szczególnym uwzględnieniem Japonii. Mieszka w Szczecinie. Znajomość języków: angielski, niemiecki, francuski.
Za: Centrum Studiów Polska-Azja
Joanna Bojda
(ur. 1989 r.) - absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Specjalizuje się we współczesnej sztuce japońskiej oraz fotografii japońskiej, obecnie prowadzi prace nad doktoratem związanym z problemem tożsamości płciowej we współszesnej sztuce japońskiej. W 2013 roku odbyła stypendium naukowe na University College London w Wielkiej Brytanii, a w 2014 roku rozpocznie stypendium naukowe w Institut national des langues et civilisations orientales w Paryżu, gdzie będzie prowadzić badania nad sztuką współczesną, rynkiem sztuki oraz sojcologią kultury w Japonii. Regularnie publikuje w magazynie "Torii".
Radosław Bolałek
Japonista, badacz sztuki sekwencyjnej, wydawca komiksowy z firmy Hanami od lat biorący udział w międzynarodowych konferencjach poświęconych komiksowi oraz stale współpracujący z Uniwersytetem Seika oraz Międzynarodowym Muzeum Komiksu w Kioto.
Za: Wydawnictwo Hanami
Marlena Borowiak
Basil Hall Chamberlain
(1850-1935), jeden z pierwszych i najwybitniejszych zachodnich japonistów, obok Ernesta Satowa i Williama G. Astona. W młodym wieku przybył do Japonii, gdzie podjął pracę jako nauczyciel w Japońskiej Akademii Marynarki Wojennej w Tokio; w późniejszym okresie został profesorem Cesarskiego Uniwersytetu w Tokio (dziś: Uniwersytet Tokijski). Główny obszar jego zainteresowania stanowiła literatura japońska, jak również kultura ajnuska i riukiuańska. Jest autorem licznych prac, m.in. anglojęzycznego przekładu Kojiki, tłumaczeń poezji japońskiej, kompendium wiedzy nt. Japonii pt. Things Japanese oraz zapisu i tłumaczenia ajnuskich legend, Aino Folk-tales (Mity Ajnów, 2010).
Marcin M. Chojnacki
Joanna Chołaścińska
Absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Ukończyła studia na specjalności Plastyka Intermedialna. W latach 2004 - 2009 uczestnik Studiów Doktoranckich z zakresu Nauk o Sztuce w Zakładzie Historii Sztuki Nowoczesnej, na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Zajmuje się polskim filmem animowanym.
Za: Zakład Plastyki Intermedialnej, Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Dariusz Czywilis
James S. de Benneville
(1867-1943), z wykształcenia chemik analityczny, pod koniec XIX wieku wyjechał do Japonii, gdzie ożenił się z Japonką, Inami Masą i osiadł na stałe w Jokohamie. Publikował jednocześnie prace z dziedziny chemii, jak i zapisy ustnie przekazywanych legend japońskich. Spośród tych ostatnich najbardziej znane są: Yotsuya Kwaidan or O’Iwa Inari (Yotsuya Kaidan. Opowieść o duchu z Yotsui, 2009), Bakemono Yashiki, Saito Musashi-bo Benkei i Sakurambo.
Ewa Drygalska
Absolwentka filmoznawstwa, doktorantka Instytutu Amerykanistyki i Studiów Polonijnych, Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych oraz programu Interdyscyplinarnych studiów doktoranckich „Społeczeństwo-Technologie-Środowisko" (UJ), została wyróżniona 9-miesięcznym stypendium Polsko-Amerykańskiej Komisji Fulbrighta w programie Junior Advanced Research Award na prowadzenie badań w University of California w Los Angeles. Przygotowuje pracę doktorską na temat kina blaxploitation. Pisze o serialach. Zapatrzona w afroamerykańską kulturę popularną.
Za: Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Jagielloński
Magdalena Furmanik-Kowalska
doktor Nauk o Sztuce. Absolwentka Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Organizatorka wielu konferencji poświęconych kulturze i sztuce Azji. Autorka licznych publikacji dotyczących współczesnej sztuki oraz tradycyjnej kultury Dalekiego Wschodu. Współredaktorka tomu Strój – zwierciadło kultury.
Za: www.magdalenafurmanik.pl
Małgorzata Gałka
Agnieszka Gorońska
(ur. 1987 r.) – nauczycielka języków obcych, studiowała m.in. japonistykę, językoznawstwo i naukę o informacji oraz etnolingwistykę. Czas wolny przeznacza na czytanie i pogłębianie wiedzy na temat Azji i w szczególności Japonii, a także gotowanie, surfowanie po Internecie, pisanie i rękodzieło.
Małgorzata Gotowska
Katarzyna Clio Gucewicz
(ur. 1979) - pochodzi z Trójmiasta, od ponad dziesięciu lat mieszka w Finlandii. Z wykształcenia lekarz, specjalista chorób psychicznych, z zamiłowania dziennikarz sportowy. Wielbicielka fantastyki, mangi i anime oraz skoków narciarskich. Fanka muzyki fortepianowej, pociągów i pająków, z obsesją na punkcie Księżyca, wierzbownicy i koloru niebieskiego. Fascynatka kultury Japonii ze szczególnym naciskiem na epokę samurajów. Typowy zodiakalny Rak.
Sakutarō Hagiwara
(1886–1942) Urodził się w 1886 roku w Maebashi w prefekturze Gunma, jako syn zamożnego lekarza. Jego ojciec bardzo liczył na to, że ukończy medycynę i przejmie rodzinny szpital, jednak Sakutarō, z powodu wątłego zdrowia, edukację zakończył na szkole średniej. Na domiar złego nauka zupełnie go nie interesowała, za to od nastoletnich lat pociągała go poezja. Już jako osiemnastolatek zaczął posyłać swoje utwory do czasopism, takich jak „Myōjō” („Gwiazda Poranna”) czy „Shinsei” („Nowe głosy”), jednak nie wzbudzały one większego zainteresowania. Jako poeta Hagiwara odniósł sukces stosunkowo późno, bo jako trzydziestodwulatek, dzięki tomikowi poezji Tsuki-ni hoeru („Wyję do księżyca”), który zaskakiwał stylem i doborem słownictwa. Sakutarō Hagiwara był jednym z twórców nurtu japońskiej poezji w nowym stylu, odrzucającej sztywne ramy wierszy tradycyjnych. Pisał wiersze wolne (jiyūshi), z użyciem języka mówionego (kōgo). W tematyce wierszy i doborze słownictwa stawiał na impresję (odmalowanie chwili, atmosfery wokół opisywanego obrazu) i naturalizm (opisy brzydoty, okrucieństwa, śmierci, rozkładu, zła) – mimo iż od tego ostatniego nurtu oficjalnie się odżegnywał. Pozostawał pod silnym wpływem autorów europejskich – filozofów, takich jaki Friedrich Nietzsche, Arthur Schopenhauer czy Théodule-Armand Ribot, ale i symbolistów (Charles Baudelaire), przedstawicieli powieści psychologicznej (Fiodor Dostojewski) oraz gotyckiej (Edgar Allan Poe). Hagiwara zmarł w 1942 roku, po sześciu miesiącach uporczywego zapalenia płuc (które najprawdopodobniej w istocie było nowotworem).
Hika Harada
(ur. 1970 w Kanagawie) – japońska pisarka i scenarzystka, autorka ponad 30 powieści, licznych opowiadań i scenariuszy filmowych. Laureatka nagród Radio Drama Grand Prize za scenariusz do „Ritoru purinsesu 2-gō” i Subaru Literary Prize za swoją debiutancką powieść „Hajimaranai tii taimu” (2007). Powieść „Dziennik zbrodni Kiriko (lat 76)” (2022) została zaadaptowana na serial telewizyjny.
Fumiko Hayashi
(1903–1951) - wybitna japońska pisarka, której utwory bywają określane jako przykład wczesnej japońskiej prozy feministycznej. Swoimi bohaterkami często czyniła silne, niezależne kobiety, które muszą walczyć o byt w nieprzyjaznym im, męskim świecie. W dużej mierze takie podejście zostało podyktowane jej własnym doświadczeniem. Pisarka przyszła na świat na Kiusiu ostatniego dnia 1903 roku (stąd niektóre źródła podają, że urodziła się w 1904 roku), w rodzinie domokrążcy, który jednak nie był jej biologicznym ojcem. Jej rodzina była biedna; sytuacja ta nie zmieniła się po tym, jak jej matka rzuciła swojego dotychczasowego męża i wyszła za innego mężczyznę, także domokrążcę. W 1922 roku Fumiko bez grosza przy duszy wyjechała do Tokio z nadzieją, że tam poślubi swojego ukochanego i rozpocznie nowe życie. Niestety do ślubu nie doszło, a przyszła pisarka musiała imać się najróżniejszych prac, by się utrzymać. W 1930 roku jednak wszystko się zmieniło: jej debiutancka, autobiograficzna powieść Hōrōki („Kronika włóczęgi”) zyskała uznanie, a ona sama otrzymała stypendium, za które podróżowała po Azji i Europie. Od 1938 roku pracowała też jako korespondentka wojenna. Do jej najsłynniejszych utworów należą Ukigumo („Przepływające chmury”, 1951) i Bangiku („Późna chryzantema”, 1948); napisała także kilka baśni.
Renata Iwicka
Absolwentka Filologii Orientalnej Uniwersytetu Jagiellońskiego – japonistka i sinolożka. Doktor kulturoznawstwa z zakresu demonologii oraz tradycyjnych wierzeń japońskich. Zainteresowania badawcze: kultura Japonii i Korei, demonologia, kultura popularna.
Arkadiusz Jabłoński
Doktor habilitowany, profesor UAM, absolwent Katedry Orientalistyki i Bałtologii UAM (dziś: Katedra Orientalistyki). Kilkukrotnie przebywał na Uniwersytecie Tokijskim w ramach stypendiów. Wykładowca japonistyki UAM i UMK. Kierunek badań: językoznawstwo ogólne i japońskie, pragmatyka, honoryfikatywność, translatoryka.
Za: Katedra Orientalistyki, Uniwersytet Adama Mickiewicza
Anna Jassem
Marta Jaworska
Marcin Jaworski
Magister sztuki w zakresie malarstwa, doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki. Obszar badawczy: kultura popularna; społeczne konstruowanie obrazu i funkcji sztuki, szczególnie w kontekście współczesności (relacje pomiędzy sztuką a kulturą popularną, funkcje sztuki w świecie ponowoczesnym).
Za: Zakład Edukacji Artystycznej, Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Julian Jeliński
Absolwent filozofii i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Wrocławskim. Współpracuje m.in. z Instytutem Studiów Nad Islamem we Wrocławiu oraz portalem Racjonalista.pl. Interesuje się zagadnieniami filozofii społecznopolitycznej, tożsamości Afroamerykanów, wielokulturowości w amerykańskiej filozofii politycznej, filozofii Cornela Westa oraz kwestią społecznego wymiaru religii na świecie. Tłumacz artykułów Sama Harrisa.
Joanna Jodziewicz-Gałka
Eiko Kadono
(ur. 1935) to jedna z najsłynniejszych współczesnych japońskich pisarek literatury dziecięcej, autorka ponad 200 książek. Jest laureatką licznych nagród literackich (m.in. Nagrody im. Seijiego Nomy w kategorii Literatura Dziecięca i Nagrody im. Hansa Christiana Andersena) oraz odznaczeń (m.in. Orderu Wschodzącego Słońca, Złote Promienie z Rozetą). Jej najsłynniejsza powieść, "Podniebna poczta Kiki" ("Majo no Takkyūbin", 1985), doczekała się dwóch ekranizacji: animowanej (reż. Hayao Miyazaki, 1989) i fabularnej (reż. Takashi shimizu, 2014).
Kazuki Kaneshiro
(ur. 1968) - japoński pisarz koreańskiego pochodzenia (Zainichi). Za powieść "Go", częściowo opartą na jego własnych doświadczeniach, otrzymał w 2000 roku prestiżową Nagrodę Naokiego.
Okamoto Kidō
(właśc. Keiji Okamoto) - przyszedł na świat w 1872 roku w Tokio w rodzinie, która ceniła osiągnięcia Zachodu przy jednoczesnym poszanowaniu dla rodzimej tradycji. Zainteresowany od najmłodszych lat teatrem, Okamoto głównie zajmował się dramatopisarstwem. Pod wpływem lektury przygód Sherlocka Holmesa stworzył też szalenie popularną serię detektywistyczną o inspektorze Hanshichim. "Niesamowite opowieści ze świątyni Sei'a" to z kolei jego ukłon w kierunku tradycyjnych opowieści typu kaidan (historii z dreszczykiem).
Agnieszka Kiejziewicz
Doktorantka w Instytucie Sztuk Audiowizualnych (Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej) na Uniwersytecie Jagiellońskim, członkini Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami. Zajmuje się badaniami filmu japońskiego i innych sztuk audiowizualnych z Dalekiego Wschodu. Związana z magazynem antropologiczno-społeczno-kulturowym „Maska”. Pisała już między innymi o shintoistycznych bogach w dziełach kinematografii, filmach po Fukushimie oraz japońskich obrazach splatter eros. Obecnie przygotowuje rozprawę doktorską na temat japońskich filmów awangardowych i eksperymentalnych. Nieprzerwanie jej poszukiwaniom badawczym towarzyszy skupienie na tematyce transgresji cielesnych i roli nowych technologii w życiu jednostki.
Maciej Kłysik
Ewa Korzeniowska
Tomasz Kosiński
Elżbieta Kostowska-Watanabe
(1948-2017) Ukończyła studia socjologiczne w Instytucie Socjologii UW i została tamże zatrudniona na stanowisku asystenta. W 1978 r. obroniła pracę doktorską („Idea równości społecznej”) i otrzymała stanowisko adiunkta. W 1979 r. wyjechała do Japonii, gdzie w latach 1985 – 2003 zatrudniona była jako wykładowca socjologii na Uniwersytecie Chuo (w Instytucie Socjologii na Wydziale Literatury) w Tokio, a także na Uniwersytecie Chiba i Uniwersytecie Rikkyo. W Tokio brała udział w pracach grupy badawczej – temat „Świadomość równości społecznej w społeczeństwie Japonii”, pod kierunkiem prof. A. Ishikawy. Była również wieloletnim członkiem japońskiego „Międzynarodowego Towarzystwa Badań nad Kobietami” (jap. „Kokusai Josei Gakkai”) i brała udział w jego pracach badawczych. Jedna z założycielek pierwszej polonijnej organizacji w Japonii – Klubu Polskiego, pełniła przez 2 lata funkcję prezesa Klubu. Przez 3 lata była redaktorem dwumiesięcznika “Gazeta Klubu Polskiego w Japonii”, pisma znajdującego się w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie.
Po powrocie do Polski w 2003 r. została zatrudniona w Katedrze Etnologii UMK, w tym od 2006 r. na stanowisku adiunkta. W latach 2007-2010 pełniła funkcję prezesa Toruńskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Była kierownikiem kilkuosobowego zespołu badawczego realizującego temat „Japonia w procesie przemian”, na który otrzymała grant MNiSW. Była także opiekunem Międzywydziałowego Koła Naukowego Języka i Kultury Japońskiej WAFŪ.
Za: Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Fuboku Kozakai
(1890–1929) Urodził się jako Mitsuji Kosakai w wiosce Shin Kani’e w prefekturze Aichi (obecnie wchłoniętej przez miasto Ama tuż obok Nagoi), jako najstarszy syn właściciela ziemskiego, burmistrza wsi i członka rady powiatu. Ukończył tzw. Trzecią Szkołę Wyższą (która po wojnie stała się częścią Uniwersytetu w Kioto), a następnie kontynuował naukę na Wydziale Medycyny Tokijskiego Cesarskiego Uniwersytetu Medycznego (obecnie Tokijska Akademia Medyczna). Od 1917 roku pracował jako wykładowca na Uniwersytecie Tōhoku, jeździł na stypendia naukowe do Europy i Ameryki. Jego specjalizacją była fizjologia i serologia. W 1920 roku musiał zrezygnować z pracy naukowej z powodu gruźlicy. Zamiast tego poświęcił się tłumaczeniu zachodniej prozy detektywistycznej – oraz pisaniu własnej. Wykorzystywał swoje gruntowne wykształcenie i znajomość języków obcych do tworzenia ambitnych historii, opartych na najnowszych odkryciach i ciekawostkach naukowych. Był także krytykiem literackim; postulował opieranie się w powieści kryminalnej właśnie na solidnych podstawach naukowych. Zmarł na ostre zapalenie płuc w wieku 39 lat.
Elżbieta Kruszyńska
Katarzyna Kulpińska
Masao Kusuyama
(1884–1950) Bardzo młodo, bo jako zaledwie trzylatek, został osierocony przez ojca, prężnego przedsiębiorcę. Jego matka ponownie wyszła za mąż, lecz skandal związany z jej wybrankiem wkrótce doprowadził rodzinną firmę do bankructwa. Mały Masao zaczął się odtąd tułać po rodzinie. Kiedy pieczę nad nim przejęła jego babka, zaczęła zabierać go na spektakle teatru kabuki, którym wkrótce zaczął się interesować. Po skończeniu studiów na kierunku Literatury Angielskiej rozpoczął pracę w wydawnictwie Waseda Bungakusha, później związał się także z gazetą „Yomiuri Shimbun” i wydawnictwem Fuzanbō. Publikował głównie recenzje spektakli teatru kabuki; pracował też jako redaktor i korektor Leksykonu literackiego. W 1915 roku wydawnictwo Fuzanbō zleciło mu zredagowanie japońskiego tłumaczenia "Księgi tysiąca i jednej nocy", co wzbudziło jego zainteresowanie literaturą dziecięcą. Od tamtej pory zaczął dzielić swój czas pomiędzy krytykę teatralną a tłumaczenie i redagowanie zachodniej literatury dziecięcej (przełożył m.in. na język japoński "Alicję w Krainie Czarów" Lewisa Carrolla) oraz publikowanie rodzimych baśni.
Anna Kwiatkowska
Marcin Lisiecki
Magister filozofii, doktor nauk politycznych w Instytucie Politologii UMK (praca „Idea kokutai. Kokutai-no hongi jako manifest nacjonalizmu japońskiego”). Interesuje się kulturą i polityką nowożytnej i współczesnej Japonii, politycznym i kulturowym wymiarem fotografii i filmu oraz religioznawstwem. Pozanaukowe zainteresowania to kino rosyjskie, japońskie i polskie, jazz i sztuki walki: kickboxing (5 stopień) i muay thai.
Za: Katedra Teorii Kultury i Religii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Thomas Lockley
Thomas Lockley jest profesorem i wykładowcą na japońskiej uczelni Nihon University College of Law; zajmuje się historią oraz zintegrowanym nauczaniem treści i języka. Jest autorem licznych publikacji naukowych; „Yasuke” jest jego pierwszą książką popularnonaukową, stworzoną we współpracy z Geoffreyem Girardem. Krótko po premierze jej anglojęzycznej wersji (pierwowzór ukazał się po japońsku) prawa do ekranizacji wykupił Hollywood – w Yasuke miał pierwotnie wcielić się Chadwick Boseman. W międzyczasie historię zekranizował też Netflix (premiera serialu miała miejsce w kwietniu 2021 roku).
Marta Ławniczak
Doktorantka japonistyki na UW. Wiceprezes Klubu Japońskiego. W Klubie zajmuje się prowadzeniem Działu Merytorycznego – nadzorem merytorycznym i przygotowywaniem programów działalności Klubu.
Za: Klub Japoński
Katarzyna Łęk
Jerzy Malinowski
Prof. dr hab. (od 2001 roku profesor zwyczajny). Zakres zainteresowań naukowych: malarstwo i krytyka artystyczna XIX i początku XX wieku, awangarda XX wieku (ekspresjonizm, konstruktywizm), sztuka żydowska, środowisko artystyczne Ecole de Paris oraz sztuka Orientu. Pracował w Muzeum Narodowym w Warszawie i Krakowie, w Instytucie Sztuki PAN w Warszawie, gdzie był zastępcą dyrektora i kierownikiem Pracowni Sztuki Nowoczesnej oraz na Uniwersytecie Łódzkim i Wydziale Sztuk Pięknych UMK. Pełni funkcję między innymi prezesa Polskiego Stowarzyszenia Sztuki Orientu oraz zastępcy przewodniczącego Rady Muzealnej Muzeum Azji i Pacyfiku.
Za: Zakład Historii Sztuki Nowoczesnej, Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Katarzyna Marak
Doktor anglistyki. Zainteresowania badawcze: komparatystyka literacka, fantastyka grozy, kultura Stanów Zjednoczonych i kultura Japonii.
Za: Katedra Filologii Angielskiej, Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Gabriela Matusiak
Olga Mądrowska
(ur. 1986), z wykształcenia plastyk, instruktor samoobrony, historyk sztuki. Z zamiłowania miłośnik historii wojskowej, uzbrojenia wschodniego i drzeworytu musha-e. Obecnie pracuje i kontynuuje naukę w Japonii.
Mary McNeil Fenollosa
(1865-1954) amerykańska pisarka, miłośniczka sztuki i kultury Japonii, mieszkała tam w latach 1890-92 oraz 1897-1906. Większość swoich dzieł publikowała pod pseudonimem Sidney McCall. Malarz smoków jest jej najsłynniejszą powieścią, w 1919 roku został zekranizowany przez Sessue Hayakawę.
Iwona Merklejn
Japonistka, medioznawca, dr nauk humanistycznych. Wykładała na UW, UMK w Toruniu oraz JAIST (Japan Advanced Institute of Science and Technology). Obecnie pracuje nad książką o historii Igrzysk Olimpijskich oraz piłki siatkowej kobiet w Japonii, publikuje felietony na stronie internetowej gazety polonijnej Polonia Japonica. Luźno związana z Uniwersytetem Tokijskim, głęboko związana z mężem, tokijczykiem zakochanym w swoim mieście - Nobuyą Ishiim. Kierunek badań: medioznawstwo, najnowsza historia Japonii, historia kontaktów polsko-japońskich.
Za: Polonia Japonica
Algernon Bertram Mitford
Algernon Bertram Freeman-Mitford (1837-1916), pierwszy baron Redesdale - brytyjski dyplomata, który przebywał w Japonii w latach 1866-1870 i w 1906. Jest autorem m.in. książki "Harakiri" (spisanej po tym, jak sam stał się oficjalnie wyznaczonym świadkiem seppuku) oraz pierwszego anglojęzycznego opracowania historii 47 roninów.
Miyuki Miyabe
Miyuki Miyabe (ur. 1960) to japońska pisarka, autorka bestsellerowych kryminałów, powieści sensacyjnych oraz literatury dziecięcej. Jest laureatką licznych nagród literackich, m.in. Nagrody Naokiego, Nagrody im. Shiby Ryōtaro, Literackiej Nagrody im. Eijiego Yoshikawy oraz Nagrody im. Eijiego Yoshikawy dla Początkujących Pisarzy. Jej książki zostały przetłumaczone na wiele języków i były adaptowane na filmy oraz seriale. Znana jest z tego, że pod płaszczykiem wątków sensacyjnych często przemyca ważne treści społeczne: porusza tematy dyskryminacji, ostracyzmu, nadmiernego konsumpcjonizmu czy pozycji i praw kobiet. Antologia opowiadań grozy Ayashi, choć osadzona w historycznym Edo, nie jest pod tym względem wyjątkiem.
Kōichirō Miyahara
(1882–1945) Naprawdę nazywał się Tomohisa Miyahara. Urodził się w 1882 roku w Kagoshimie na wyspie Kiusiu, na południu Japonii, ale w wieku 10 lat jego rodzina przeniosła się dokładnie na drugi kraniec kraju – do Sapporo na wyspie Hokkaido. Był samorodnym talentem; w szkole przeskakiwał klasy, a literaturą zajmował się w czasie wolnym – zawodowo był urzędnikiem w firmie kolejowej. Nieusatysfakcjonowany poślednimi w jego ocenie przekładami światowej literatury w Japonii, postanowił sam nauczyć się języków obcych, by móc osobiście je przetłumaczyć. W ten sposób opanował języki: angielski, niemiecki, francuski, rosyjski, włoski, norweski, szwedzki i duński, przy czym tylko pierwszego z nich nauczył się od native speakera, pastora, który go ochrzcił. Pozostałe zaś zgłębiał, czytając literaturę i prasę w oryginale. Jest autorem przekładów prozy Jacka Londona, Lwa Tołstoja, Victora Hugo, Knuta Hamsuna i wielu innych. Zajmował się także popularyzacją prozy skandynawskiej i rosyjskiej w Japonii. Pisał również własne utwory, głównie baśnie, które publikował w magazynie poświęconym dzieciom „Akai Tori” („Czerwony Ptak”). Zginął 10 czerwca 1945 roku w czasie ewakuacji Tokio.
Kenji Miyazawa
Kenji Miyazawa żył w latach 1896–1933 w Tōhoku, czyli w północnych regionach głównej japońskiej wyspy, Honsiu. Do dziś jest jednym z ulubionych pisarzy i poetów w Japonii; tworzył głównie poezję, ale także opowiadania i nowelki skierowane do młodego czytelnika, które w większości zostały zekranizowane jako anime.
Yoshimasa Mizuo
Wieloletni pracownik jednego z największych wydawnictw japońskich – Kodansha, a w latach 2008-2010 przebywał jako wolontariusz w Polsce. Wykładał popkulturę i język japoński na UMK. W czasie swojej kariery w Japonii miał okazję współpracować z największymi twórcami japońskiej animacji, takimi jak Mamoru Oshii (Ghost in the Shell) czy Hayao Miyazaki. Prywatnie przyjaźni się z producentem Studia Ghibli.
Kuniko Mukōda
Kuniko Mukōda (1929-1981) była niezwykle płodną i cenioną autorką scenariuszy radiowych i telewizyjnych, które przeważnie opisywały codzienne życie i problemy zwykłych ludzi, a także pokrętne ścieżki, jakimi prowadzą oni swoje życie uczuciowe. Publikowała także eseje i opowiadania; za zbiór Hana-no namae („Imię kwiatu) otrzymała w 1980 roku prestiżową nagrodę Naokiego. Zginęła w katastrofie lotniczej na Tajwanie 22 sierpnia 1981 roku, będąc u szczytu kariery. Mimo upływu lat od jej śmierci i przemian społecznych, jakie zaszły w tym czasie w Japonii, jej utwory pozostają niezmiennie aktualne i uderzające trafnością obserwacji.
Kyōko Nakajima
Kyōko Nakajima (ur. 1964) zadebiutowała w 2003 roku powieścią Futon, która jeszcze w tym samym roku została nominowana do Nagrody Nomy. Kolejne książki – dwie powieści i sześć zbiorów opowiadań – przyniosły jej liczne wyróżnienia literackie, m.in. prestiżową Nagrodę Naokiego za powieść Chiisai ouchi („Mały domek”) w 2010 i Nagrodę im. Izumiego Kyōki za antologię Tsuma ga shiitake datta koro („Kiedy moja żona była grzybem shiitake”) w 2014 roku (dwa opowiadania z tego zbioru, w tym tytułowe, wchodzą w skład niniejszej książki). W swojej twórczości, niejednokrotnie nawiązującej do nurtu realizmu magicznego, w subtelny i zaskakujący sposób porusza tematy relacji rodzinnych i międzypokoleniowych.
Nankichi Niimi
Nankichi Niimi (właśc. Shōhachi Watanabe) urodził się w 1913 roku w Yanabe w prefekturze Aichi. Zaczął pisać bardzo wcześnie, już jako nastolatek. Kiedy skończył 18 lat, w magazynie „Akai Tori” ukazało się jego pierwsze opowiadanie – „Lisek Gon”, które wiele lat później stało się ukochaną baśnią Japończyków i lekturą w podręcznikach do szkoły podstawowej. Publikował nie tylko opowiastki dla dzieci, ale również krótkie opowiadania oraz wiersze. Zmarł w 1943 roku na gruźlicę, nie doczekawszy trzydziestych urodzin.
Mimei Ogawa
(1882–1961) Uważany jest za twórcę dōwa – japońskiej odmiany baśni, która z założenia miała posiadać wyjątkowe walory literackie i estetyczne, jako że utwory należące do tego nurtu miały kształtować gusta i wrażliwość młodych czytelników. Ogawa sam nasycał swoje utwory refleksją na temat kondycji człowieka i świata, w którym to, co materialne, często wygrywa z tym, co duchowe, a powierzchowne piękno góruje nad pięknem duszy. Nie unikał także takich tematów, jak śmierć, cierpienie czy nierówności społeczne, zaś nieożywione elementy przyrody, takie jak niebo czy gwiazdy, przedstawiał jako bardziej „ludzkie” niż ożywieni bohaterowie jego utworów. Poza pisaniem baśni (których stworzył ok. 1200) Ogawa zajmował się również aktywnie popularyzacją literatury dziecięcej. Prowadził m.in. czasopismo literackie skierowane do dzieci, „Shōnen Bunko” („Biblioteka Dziecięca”), a w 1946 roku został pierwszym prezesem nowo utworzonego Japońskiego Stowarzyszenia Twórców Literatury Dziecięcej.
Manami Okazaki
Manami Okazaki jest autorką licznych książek o japońskiej kulturze, m.in. "Kawaii! Japan’s Culture of Cute". Pisze także artykuły dla gazet i magazynów: Japan Times, Wall Street Journal, Guardian, South China Morning Post, Lonely Planet, Transit, a także dla innych ogólnoświatowych mediów. Szczególnie dużo uwagi poświęca regionowi Tōhoku. Pełniła też rolę kuratora wydarzeń poświęconych lalkom kokeshi w Londynie, Paryżu, Rzymie i Los Angeles.
Yei T. Ozaki
(1871-1932) była córką samuraja i barona (danshaku) Saburo Ozakiego, członka Izby Arystokracji (wyższej izby przedwojennego japońskiego parlamentu), jednego z pierwszych Japończyków, który opuścił kraj, by na Zachodzie uczyć się języków obcych i podpatrywać tamtejsze wzorce. W Wielkiej Brytanii poznał on i poślubił córkę uczonego i językoznawcy, Bathię Catherine Morrison, ze związku z którą urodziła się właśnie Yei (Ei). Pierwsze 16 lat życia Yei spędziła w Anglii, oddając się nauce i literaturze, by następnie przenieść się do Japonii. Tam zapałała pasją do rodzimej tradycji i legend, które zaczęła spisywać i publikować na Zachodzie: Japanese Fairy Tales (Baśnie japońskie), Warriors of old Japan and other stories (Wojownicy dawnej Japonii i inne opowiadania, 2011), Romances of old Japan (Kochankowie dawnej Japonii), Buddha's crystal and other fairy stories.
Alicja Ozga
Katarzyna Paczuska
Kustosz działu kultur pozaeuropejskich Muzeum Okręgowego w Toruniu.
Rhiannon Paget
Kurator działu Sztuka Azji w John and Mable Ringling Museum of Art w Sarasocie na Florydzie. Uzyskała stopień doktora na Uniwersytecie Sydney. Publikowała prace badawcze na temat japońskiego drzeworytu, malarstwa, tkanin, jak również popkultury wizualnej . Była kuratorem rozlicznych wystaw, m.in. Saitō Kiyoshi: Graphic Awakening w 2021 roku.
Łukasz A. Plesnar
Katarzyna Podhorska
Karolina Przybylińska
Joanna Katarzyna Puchalska
Doktor kulturoznawstwa, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie ukończyła etnologię i antropologię kulturową oraz porównawcze studia cywilizacji. Naukowo zajmuje się przede wszystkim wojownikami – zwłaszcza samurajami i wikingami. W wolnym czasie zgłębia wiedzę praktyczną – m.in. żeglarstwo, japońską szermierkę oraz łucznictwo. Nie gardzi także górskimi wędrówkami i jazdą na motocyklu.
Catrien Ross
Od chwili, kiedy przeprowadziła się do Japonii ponad dwadzieścia pięć lat temu, Catrien Ross nieustannie odkrywa kolejne ukryte aspekty japońskich wierzeń i kultury. Po wydaniu pierwszej książki przeprowadziła się w odludne miejsce w górach, gdzie podjęła się renowacji budynku typu kominka z początków okresu Edo i gdzie spotkało ją wiele niewytłumaczalnych doświadczeń. Zainspirowało ją to do założenia Energy Doorways, położonego u stóp góry Fuji centrum kreatywności i duchowości, a jednocześnie niezależnego wydawnictwa, w którym publikuje swoje kolejne książki po angielsku i po japońsku. Z czasem, w miarę jak rosło jej zainteresowanie ponadczasowymi opowieściami i przedmiotami, została dopuszczona do zamkniętego kręgu japońskich handlarzy antykami. Najbardziej tajemniczym zdarzeniem w jej życiu było doświadczenie nagłego geniuszu – niespodziewanego przypływu kreatywności w dziedzinie malarstwa i muzyki, który nie ustaje do dzisiaj. By dowiedzieć się więcej o niezwykłym życiu Catrien, odwiedź jej osobistą stronę internetową: www.catrienross.com.
Anna Salamonik
Kazutaka Sasaki
Toshikazu Seguchi
Murasaki Shikibu
Murasaki Shikibu (ur. ok. 973–975, zm. ok. 1014) – dama dworu i arystokratka wywodząca się z klanu Fujiwara, jednej z najbardziej wpływowych rodzin okresu Heian. Jej talent literacki szybko zapewnił jej miejsce w otoczeniu cesarzowej, gdzie wysoko ceniono jej twórczość. Do dnia dzisiejszego oprócz jej najsłynniejszego utworu, Opowieści o Genjim, uważanego za pierwszą powieść świata, zachowały się także jej pamiętniki (znane jako Dziennik Murasaki Shikibu). Nie wiadomo natomiast, jak naprawdę się nazywała – Murasaki Shikibu to pseudonim, którego pierwszy człon pochodzi najprawdopodobniej od imienia jednej z bohaterek jej opus magnum, natomiast drugi jest nazwą urzędu, który piastował jej ojciec.
Radosław Siedliński
Marcin Socha
Doktorant Zakładu Azji Wschodniej, absolwent Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politologicznych UŁ; staże naukowe Fundacji Japońskiej (IX 2012 - III 2013) oraz na Uniwersytecie Kwansei Gakuin (IX 2010 - III 2011). Zainteresowania naukowe: współpraca międzynarodowa w zakresie ochrony środowiska oraz zmian klimatu, rola Japonii w regionie Azji Wschodniej, rozwój narzędzi miękkiego oddziaływania „soft power” w regionie Azji Wschodniej.
Za: Zakład Azji Wschodniej, Uniwersytet Łódzki
Michał Andrzej Sokołowski
Doktor nauk humanistycznych w zakresie kulturoznawstwa, absolwent Porównawczych Studiów Cywilizacji UJ. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół kręgu kulturowego Azji Wschodniej pozostającego pod wpływem klasycznej cywilizacji chińskiej, ze szczególnym uwzględnieniem Japonii okresów Kamakura, Muromachi i Edo.
Kamila Sosnowska
Ukończyła Filmoznawstwo na Uniwersytecie Jagiellońskim i tłumaczenie audiowizualne w Wyższej Szkole Europejskiej, studiowała w Middlesex University w Londynie i Kobe University w Japonii. Doktorantka Wydziału Filozoficznego UJ. Stypendystka Japan Foundation w Kansai Language Institute w Osace oraz rządu japońskiego na Uniwersytecie Waseda w Tokio.
Natalia Stecka
Krzysztof Stefański
Dr hab. nauk fizycznych, prof. UMK. Z wykształcenia i podstawowej działalności badawczej fizyk teoretyk. Po powrocie z Instytutu Badań Molekularnych w Okazaki, od 1994 r. współorganizował z Prof. R. Ingardenem i Prof. A. F. Majewiczem Pracownię Języka i Kultury Japońskiej, której kierownikiem jest od 1998 r. Kierunek badań związanych z Japonią: historia Japonii w okresie szogunatu, historia japońskiej przednowoczesnej sztuki wojennej oraz żeglugi i szkutnictwa, wojna na Pacyfiku i w Azji Wschodniej.
Za: Pracownia Języka i Kultury Japońskiej, Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Artur Szarecki
Doktor nauk humanistycznych w zakresie kulturoznawstwa, absolwent Wydziału Zarządzania oraz Instytutu Kultury Polskiej UW. Publikował m.in. w „Kulturze Popularnej”, „Problemach Zarządzania” i „Panoptikum”. Zajmuje się problematyką cielesności, kapitalizmu oraz kultury popularnej.
Za: Mała Kultura Współczesna
Dorota Szczepaniak
  • Japonia i Japończycy w narracjach polskich imigrantów mieszkających w Japonii. Społeczno-kulturowy kontekst integracji [w:] Odkrywając Japonię
Paulina Szczęsna
Aleksander Szojer
Rafał Szpak
Doktorant literaturoznawstwa UKW w Bydgoszczy, absolwent filologii rosyjskiej UMK i licencjat filologii polskiej. Tłumacz języka rosyjskiego. Zainteresowania: literatura, studia gender, film, kultura masowa.
Za: portal GlobTra
Przemysław Sztafiej
Marta Szyler
Absolwentka japonistyki i studentka filologii rosyjskiej, lektorka języka japońskiego.
Milena M. Śliwińska
Absolwentka toruńskiej polonistyki oraz informacji naukowej. Bibliotekarka zafascynowana polską kinematografią oraz książkami Antoniego Libery. W ramach doktoratu zajmuje się naukowymi czasopismami z zakresu literatury polskiej. Współredaguje „Katalog Czasopism Kulturalnych”. Interesuje się malarstwem prerafaelitów, teorią kultury popularnej oraz innością w kulturze.
Za: Prasoznawcze Koło Naukowe, Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Randy Taguchi
Randy Taguchi swoje pierwsze prace zaczęła publikować internecie w 1996 roku i wkrótce jej stronę odwiedzało już blisko 100 000 ludzi. Do chwili obecnej w języku japońskim wydała 14 powieści i 21 esejów. Opierając się na współczesnej psychologii, jak również starożytnych wierzeniach, Taguchi tworzy przejmujące opowieści o żalu, bólu i uzdrowieniu. Jej styl pisania charakteryzuje plastyczność, doskonałe wyczucie tempa i oszczędność słów, co składa się na jakość obrazowania przywodzącą na myśl mangę czy kino.
Jej pierwsza powieść, „Outlet”, która ukazała się w 2000 roku, rozeszła się w Japonii w ponad 800 000 egzemplarzy. Jeszcze w tym samym roku książkę zekranizowano, a w następnym powstała filmowej adaptacji doczekała się jej kontynuacja, zatytułowana „Antenna”.
W 2001 roku powieść „Dekireba Mukatsukazuni Ikitai” zdobyła Nagrodę Literacką Fujin Koron. W 2003 roku nakładem Vertical na rynku ukazało się anglojęzyczne wydanie „Outlet”.
Powieści Taguchi tłumaczone były na liczne języki, m.in. angielski, włoski, chiński i rumuński.
Inko Ai Takita
Inko Ai Takita – urodziła się w Kioto w Japonii. Od dziecka pasjonował ją komiks; nie tylko pochłaniała liczne mangi publikowane na rodzimym rynku, ale też szybko zaczęła tworzyć własne prace. Po ukończeniu Kyoto Zokei University of Art & Design przeprowadziła się do Anglii, gdzie studiowała na Central St. Martin's College of Art & Design. Obecnie mieszka w Wielkiej Brytanii, gdzie prowadzi warsztaty rysowania mangi w szkołach, galeriach, muzeach i bibliotekach. Pracowała jako ambasadorka kultury i języka w Szkole Studiów Orientalnych i Afrykańskich Uniwersytetu Londyńskiego. Jest wielokrotnie nagradzaną ilustratorką książek, takich jak Manga Yokai Stories, Portrait of Violence i Tam O'Shanter.
Kōtarō Tanaka
(1880–1941) Kōtarō Tanaka był pisarzem, który w Japonii najbardziej kojarzy się opowieściami niesamowitymi, zwanymi kaidan. Jako pierwsze źródło jego inspiracji wskazuje się Chiny wraz z tamtejszą kulturą, literaturą i poezją – zainteresowanie to zaszczepił w nim najprawdopodobniej jego ojciec marynarz. Młody Tanaka pobierał nauki u miejscowego sinologa, studiował klasyczną poezję chińską, a później sam zaczął pisać wiersze. Swoje zamiłowanie traktował bardzo poważnie; rzucił dla niego pracę nauczyciela w swoim rodzinnym mieście Kōchi i przeniósł się do Tokio, by studiować poezję i utrzymywać się z pisania. Pod względem literackim chwytał się różnych gatunków – biografii, romansów, esejów, dzienników z podróży, lecz prawdziwą sławę przyniosły mu właśnie opowieści grozy, których napisał ok. 500. Wśród nich były zarówno jego własne wersje klasycznych japońskich i chińskich legend i utworów, jak i utwory całkowicie oryginalne, przeważnie utrzymane w klasycznym duchu.
Mikołaj Tersa
Paulina Tomalka
Ewa Tomporek-Fukuoka
Absolwentka Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Łodzi. Studiowała na Akademii Sztuk Pięknych oraz uzyskała dyplom kulturoznawcy na Uniwersytecie Łódzkim ze specjalizacją teatrologa. Tematem jej pracy był fenomen haragei, oryginalnej, japońskiej techniki komunikacji. Pracowała także w wielu instytucjach związanych ze sztuką i kulturą. Uprawia malarstwo sztalugowe w technice olejnej, a jej ulubionym motywem są ogrody japońskie wyrażające ducha zen. Członek kluby Yakumo-goto, aktorka w teatrze eksperymentalnym Napięcie.
Za: Klub Yakumo-goto
Yoshiyo Toyoshima
(1890–1955) - pochodził z samurajskiej rodziny zamieszkałej w pobliżu Fukuoki na Kiusiu i odebrał gruntowne wykształcenie. Studiował Literaturę Francuską na Uniwersytecie Cesarskim w Tokio (obecnie Uniwersytet Tokijski, najbardziej prestiżowa uczelnia w Japonii). Jeszcze jako student zaczął publikować swoje utwory w czasopiśmie „Shinshichō” („Nowe Prądy”), gdzie zamieszczali swoją twórczość m.in. tacy sławni pisarze, jak Ryūnosuke Akutagawa czy Kan Kikuchi. Został wówczas dostrzeżony, lecz prawdziwą sławę (jak również spore pieniądze) przyniosło mu tłumaczenie na język japoński "Nędzników" Victora Hugo, które miało później wiele wznowień i było dla Toyoshimy źródłem niebanalnych dochodów z tantiem. Oprócz wykładania literatury na uniwersytetach Meiji, Hosei oraz Uniwersytecie Cesarskim Toyoshima zajmował się tłumaczeniami z języka francuskiego (przełożył m.in. "Jana Krzysztofa", monumentalną, 10-tomową powieść rzekę Romaina Rollanda) oraz pisaniem powieści i opowiadań. Blisko przyjaźnił się ze słynnym pisarzem Osamu Dazaiem. W 1927 roku Miekichi Suzuki, założyciel czasopisma literackiego dla dzieci „Akai Tori”, namówił go do spróbowania swoich sił w baśniach dla dzieci. Spod jego pióra wyszło wiele bardzo oryginalnych, często onirycznych utworów, spośród których najbardziej znana jest baśń "Yume no tamago" („Jajo ze snów”).
Kohei Tsuchida
(1895–1940) Urodził się w mieście Suwa na terenie obecnej prefektury Nagano. Uczył się komponowania klasycznej poezji tanka pod okiem znanego poety Akahiko Shimakiego, twórcy tzw. szkoły Araragi, która wydawała także czasopismo literackie o tej samej nazwie. Tsuchida pomagał w jego redagowaniu i sam także zamieszczał w nim swoje wiersze. Od 1913 roku, po śmierci obojga rodziców, zaczął często zmieniać miejsce zamieszkania. Przez większość życia cierpiał na chroniczną bezsenność, z którą radził sobie, pisząc nocami wiersze i utwory dla dzieci. Zmarł stosunkowo młodo, w wieku 45 lat, na zawał serca.
Maciej Tybus
  • U brzegów Zipangri. Japonia w oczach Europejczyków w średniowieczu i u progu epoki nowożytnej [w:] Odkrywając Japonię
Eiji Uchida
Eiji Uchida (ur. 1971) to japoński reżyser i scenarzysta. Zadebiutował jako autor scenariusza w 1999 roku serialem telewizyjnym "Kyōshūjo monogatari", a jego reżyser pięć lat później, filmem "Gachapon!". Jego produkcje były wyświetlane na krajowych i międzynarodowych festiwalach filmowych, a największy sukces odniósł "Midnight swan" (2020), który został uhonorowany 44. Nagrodą Japońskiej Akademii Filmowej w kategoriach Najlepszy Film i Najlepszy Aktor Pierwszoplanowy. Eiji Uchida często przekłada swoje scenariusze na język powieści i "Nocny łabędź" ("Midnight swan") jest jedną z nich.
Akinari Ueda
(1734-1809), urodzony w Osace z matki-prostytuki i nieznanego ojca. Jako dziecko został adoptowany przez bogatego kupca, który zapewnił mu staranne wykształcenie. Ueda zgłębiał japońską i chińską literaturę, w tym poezję; studiował także medycynę. W zawodzie pracował jednak krótko - dość szybko zrezygnował z praktyki lekarskiej i oddał się pisarstwu, stając się jednym z najważniejszych twórców okresu Edo (1603-1868).
Noguchi Ujō
(1882–1945) - był jednym z najwybitniejszych japońskich autorów piosenek dla dzieci, a konkretniej tekstów do nich. Stworzył podwaliny unikatowego japońskiego gatunku poezji dla dzieci, tzw. dōyō – wierszowanych utworów o dużych walorach artystycznych, które wykonywano do prostych melodii, początkowo zachodnich, a później pisanych specjalnie pod wybrane utwory. Pierwsze dōyō zaczęły ukazywać się w przełomowym czasopiśmie dla dzieci „Akai Tori” („Czerwony Ptak”), założonym w 1918 roku przez Miekichiego Suzukiego. Wiersze Ujō pod względem tematyki i sposobu prezentacji treści mogą przywodzić na myśl haiku (od których zresztą autor ten rozpoczynał swoją karierę). Mamy tu do czynienia ze szkicami, migawkami z życia, które dzięki trafnemu doborowi słów odmalowują pełne bogactwo przedstawianej sytuacji: niebieskooka lalka wyprodukowana w USA, która przybywa do Japonii, martwi się, czy na obcej ziemi ktoś ją pokocha; wrona spieszy do gniazda, myśląc o swoich dzieciach i w duchu nie może się nadziwić temu, jakie w jej oczach są piękne; dzieci zachwycają się wzbijającą się w powietrze bańką mydlaną i proszą wiatr, by jej nie zniszczył. Na polskim rynku ukazała się unikatowa monografia poświęcona życiu i twórczości pisarza autorstwa Małgorzaty Gałki i Joanny Jodziewicz-Gałki, zatytułowana "Chłopiec z Ibaraki. Noguchi Ujō i nostalgiczne dōyō".
Jūza Unno
(1897–1949) Przyszedł na świat w 1897 roku w Tokushimie na Sikoku jako Shōichi Sano. Studiował inżynierię elektryczną na Uniwersytecie Waseda, a następnie rozpoczął pracę w Laboratorium Testów Elektrycznych w Ministerstwie Komunikacji. Jako pisarz zadebiutował w 1928 roku opowiadaniem „Sprawa tajemniczej śmierci w wannie elektrycznej” (Denkifuro-no kaishijiken), opublikowanym w magazynie „Shin Seinen”. Autor ten parał się głównie powieścią detektywistyczną i science-fiction – uważany jest zresztą za ojca tego gatunku w Japonii. Wykorzystując swoje zaplecze naukowe, wiedzę techniczną i biegłą znajomość języka angielskiego, która pozwalała mu zapoznawać się z nowinkami świata nauki, kiedy tylko trafiały na łamy czasopism, tworzył opowiadania, w których szaleni naukowcy dopuszczali się najbardziej niesamowitych zbrodni i tylko ktoś dorównującym im intelektem był w stanie odtworzyć mechanizmy i zjawiska, którymi się posługiwali. W czasie wojny, podobnie jak wielu współczesnych mu pisarzy, stanął przed dylematem, czy porzucić karierę pisarza, czy dostosować się do wymogów władz, naciskających na tworzenie literatury propagandowej. W tym czasie Unno utrzymywał się już wyłącznie z pisania, dla którego porzucił posadę ministerialną. Podporządkował się więc nowym wymogom, tworząc dalej brawurowe opowieści o świecie przyszłości, tyle że tym razem dotyczące konkretnie przyszłości Japonii, która urasta do rangi supermocarstwa. Z tego powodu po wojnie został uznany za niskiej klasy zbrodniarza wojennego. Nie zniechęciło go to jednak do pisania; publikował dalej, tyle że pod kolejnym pseudonimem – tym razem Kyūjirō Oka. Pisarz zmarł w 1949 roku na gruźlicę, na którą chorował od lat.
Maria Wacławik
Risa Wataya
Risa Wataya (ur. 1984) zadebiutowała w 2001 roku jako zaledwie 17-latka powieścią "Install", za którą otrzymała Nagrodę Bungei. Jej druga powieść, "Plecy, które chcę kopnąć", która rozeszła się w przeszło milionie egzemplarzy, zdobyła najbardziej prestiżową nagrodę literacką w Japonii – Nagrodę im. Akutagawy. 19-letnia wówczas Risa Wataya stała się najmłodszą pisarką odznaczoną tym wyróżnieniem.
David Weiß
Marta Wesołowska
Małgorzata Wielgosz
Absolwentka filologii polskiej (specjalność: teatrologia, redaktorsko-medialna, nauczycielska) na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz Szkoły Aktorskiej i Telewizyjnej SPOT w Krakowie, po ukończeniu której uzyskała zawód aktora. W pracy magisterskiej zajmowała się gatunkiem poezji haiku. Miała okazję pracować m.in. z takimi reżyserami jak: Krzysztof Jaworski (pod którego kierunkiem poznała metodę pracy nad rolą Michaiła Czechowa), Tanja Segal, Awiszaj Hadari. W czasie studiów doktoranckich w UMCS prowadziła zajęcia z estetyki japońskiej w literaturze Zachodu, technik aktorskich, warsztatów i praktyk teatralnych, których wynikiem w 2008 roku był spektakl „Zosia Słowik” z elementami zaczerpniętymi z Orientu. Jako dziennikarka współpracowała z tygodnikiem „Moje Miasto Lublin”, „Dziennikiem Wschodnim”, „Kurierem Lubelskim”, ale publikowała również na łamach „Ziemi Lubelskiej” i czasopisma folkowego „Gadki z Chatki”.
Sara Wielichowska
Sean Michael Wilson
Sean Michael Wilson – wielokrotnie nagradzany szkocki pisarz, obecnie mieszkający w Japonii. Jest autorem ponad 30 książek oraz redaktorem docenionej przez krytyków kolekcji AX:alternative manga. Jest także scenarzystą wielu mangowych wersji klasycznych japońskich utworów, w tym Księgi Pięciu Kręgów, Opowieści o 47 rōninach czy Sekretów ninja, za które otrzymał Międzynarodową Nagrodę Manga 2017, przyznawaną przez rząd Japonii.
Ewa Witkowska
Dariusz Wojciechowski
Adrianna Wosińska
Wydawca i tłumacz, od 2008 r. redaktor naczelna magazynu poświęconego kulturze Japonii – „Torii”, autorka licznych tłumaczeń książek związanych z tematyką japońską i nie tylko. Autorka książek "Lalki japońskie dawniej i dziś" oraz "Tradycyjne zabawki japońskie"
Igor Wysocki
Atsuhiro Yoshida
Atsuhiro Yoshida urodził się w 1962 roku w Tokio. Wraz z żoną prowadzi firmę graficzną zajmującą się projektowaniem i wydawaniem książek. Z 2001 roku sam zadebiutował jako autor, powieścią "Fingābōru no hanashi no tsuzuki" i do chwili obecnej napisał ich już ponad 40. W 2009 roku jedna z nich, "Tsumujikaze shokudō no yoru", została przeniesiona na ekran przez Tetsuo Shinobarę. Światową sławę przyniosła mu jednak pełna delikatnego uroku, a mimo to nieoferująca prostych rozwiązań powieść "Dobranoc, Tokio" (Oyasumi, Tokyo) z 2018 roku, która doczekała się tłumaczenia na język francuski, niemiecki, włoski, angielski – jak również polski.
Olga Yoshida-Mądrowska
Doktor nauk historycznych, absolwentka UMK w Toruniu, członek Polskiego Instytutu Studiów nad Sztuką Świata, plastyk i instruktor samoobrony. Specjalizuje się w japońskim okresie Edo (1603–1868), gatunkach drzeworytu: musha-e i sensō-e oraz japońskiej propagandzie wizualnej. Obecnie mieszka i pracuje w Tokio.
Kyūsaku Yumeno
Kyūsaku Yumeno (własc. Naoki Sugiyama) urodził się w 1889 roku w Fukuoce na Kiusiu. Pod wpływem dziadka już od najwcześniejszych lat interesował się klasycznym teatrem nō; sam też później został instruktorem tej formy scenicznej. Odcisnęła ona piętno na jego twórczości, co widać już w Przeklętym bębenku – utworze, którym zwrócił na siebie uwagę krytyków literackich. Sam Kyūsaku tworzył dzieła przynależne różnym gatunkom – baśnie, utwory fantastyczne, kryminalne, reportaże czy eseje. Zmarł w 1936 roku na wylew.
Joanna Zakrzewska
Absolwentka Japonistyki na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 2015 roku obroniła doktorat na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Pracuje jako wykładowca oraz lektor języka japońskiego w Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych w Gdańsku, od 2023 roku prodziekan PJATK. Naukowo zajmuje się sztuką japońską, artystycznie fascynuje się kaligrafią japońską oraz łacińską. Ma za sobą pięcioletni pobyt w Japonii. Jest mistrzem kaligrafii japońskiej szkoły Seifū w stopniu 7. dana.
Joanna Zaremba-Penk
autor zbiorowy